Suốt những ngày qua, khi thiên tai tràn qua giày vò dải đất miền trung, gây bao đau thương mất mát, thì trên các phương tiện truyền thông, từ báo chí, phát thanh, truyền hình, đến cả mạng xã hội, và cả trong những việc làm thiết thực hàng ngày, đều tràn ngập một không khí đồng cảm, xẻ chia. Qua những bài báo, dòng tin, qua những dòng trạng thái, những lời kêu gọi quyên góp, ủng hộ đồng bào bị thiên tai, hiển hiện rõ một không khí xích lại gần nhau hơn trong một quyết tâm, một ý chí vượt lên tất cả để tồn tại, để chiến thắng của mỗi người và cả cộng đồng.
Thế nhưng sự đồng cảm xẻ chia không chỉ có vậy. Những nhà thơ, trong âm thần cũng đã viết nên những bài thơ đầy tâm cảm. Những câu thơ như bật ra từ những dồn nén của chính mỗi người. Chính vì vậy mà nó thực sự là hơi thở của cuộc sống những ngày này.
Chọn những bài thơ này để giới thiệu đến bạn đọc, người biên tập chủ trương không sửa chữa bất cứ điều gì trong đó, ngoài một số lỗi khi đánh máy. Mục đích không phải để các nhà thơ tự chịu trách nhiệm về tác phẩm của mình, mà chính là muốn giữ nguyên những cảm xúc ban đầu ấy. Mà đã là cảm xúc, thì sự chân thành sẽ vượt qua mọi sơ xuất, vụng về.
Xin hãy được xem đây là những tình cảm mà các nhà thơ ở khắp nơi trong cả nước dành cho miền trung ruột thịt, để cầu mong một sự bình an
Văn nghệ
PHẠM VÂN ANH
XIN MỞ MỘT ĐƯỜNG TRĂNG
Chẳng biết phải nói gì với mùa thu dịu dàng sớm nay
Khi hơi thở thắt nghẹn phía Rào Trăng
Hai lòng mắt lênh loang đất đỏ bện áo xanh
Và bùn lèn đặc tâm trí những gương mặt xạm bạc đêm rừng động
Mùi đất ải có bạt mùi áo lính
Đang hao khuyết dần trong hơi may?
Gió gọi tàn đêm
Tiếng hú khản dòng bùn quánh
Mà lạnh câm rông núi?
Những cánh võng khố nâu, những chiến binh áo vải, những người lính tựa cây rừng hiên ngang đứng thẳng…
Cuộc chiến ngàn năm chưa bao giờ cân sức
Vai kề cận vai đỡ nhau gánh nặng
Lòng sưởi ấm lòng trong cuồng loạn gió giông
Lạy Mẫu thoải cung
Xin Mẹ đồng rừng
Dẫn trăm suối đưa tin lành
Giục ngàn lá nghe nhịp sống
Mở một đường trăng ấm hoang lạnh Rào Trăng.
ĐOÀN XUÂN HÒA
LỜI RU THI THỂ
I.
Mạ đưa con đi sinh, lũ cuốn giữa dòng
Một người chết mà hai thi thể
Làng xóm đặt con nằm cạnh mẹ
Bồng bồng bống bống bang bang
Ầu ơ…hóa tiếng khóc tràn sông Hương
Mạ nằm chỗ ướt canh sương
Chỗ khô lót tiếng ru nhường cho con
Lũ giăng trắng cả bãi cồn
Tìm mô chỗ ráo cho con bây chừ?
II.
Các anh đi cứu nạn
Đồng đội giờ cứu nạn các anh
Con quái vật nào ẩn dưới Rào Trăng
Vặn mình tiếng nổ…
Những người lính thời bình đất vùi tọa độ
Bếp lửa cơm chiều chưa tắt cơn mơ.
Lại cùng tăng võng lương khô
Vạch đường hú gọi khản mờ Trường Sơn
Thân vùi mấy lớp bùn non
May ra hồn vía có còn nương cây.
Nhẹ thôi xin cuốc chùng tay
Mưa chan buốt thấu đất dày bạn đau.
Đây rồi!
đỡ lấy thân nhau
Bạn giờ – thi thể nhuộm màu đất đai.
Ầu ơ buốt ruột xứ này
Lời ru thi thể cỏ cây lặng sầu.
TRÚC LINH LAN
ĐÊM TRẮNG
Tiếng gọi đồng đội dội vào lòng đất nước
Chiến tranh qua rất lâu rất lâu mà vẫn còn những cuộc hy sinh
Tôi cúi đầu trước những anh linh
Xác thân hòa trong bùn nhão
Các anh không kịp nghĩ gì hay nghĩ về ai đó khi cơn cuồng nộ của đất trời…
Ập xuống.
Những con đập thủy điện mọc lên
khoét sâu lòng ngực núi
Rừng thở khò khè
Cây chảy máu
Đất rên đau
Những người kiểm lâm kêu cứu
Ai nghe?
Đêm khóc!
Khi Rào Trăng lũ quét tràn về…
Những chiếc nón cối nằm kia
Quân phục còn nguyên đấy
Mười kí lô mét đường rừng vất vã
Giấc ngủ chưa tròn chìm vào cát đá
Mưa!
Gió
Bão giông…
Nhiệm vụ vẫn chưa xong
Trang đời chưa viết hết
Đừng lưu luyến.
Không có phép màu.
Chỉ có tiếng đồng đội gọi trong nước mắt
Các đồng chí ơi!
Về thôi!
TRẦN MAI HƯỞNG
VĨNH BIỆT!
Không có phép màu nào nữa
13 anh đều đã hy sinh
Chẳng còn một phần ngàn tia hy vọng
Đón tin đau, cả nước bàng hoang
Những con người hết lòng vì đồng loại
Bất chấp hiểm nguy để cứu người
Họ đã trả giá bằng sinh mạng
Những tấm gương trong giông bão cuộc đời
An nghỉ nhé, những chiến binh dũng cảm
Những phút giây ly biệt nghẹn lời
Trong lòng dân các anh sống mãi
Nỗi xót xa này chẳng thể nào nguôi !
NGUYỄN QUANG HƯNG
Tự sợ
Trời nước mãi
Chúng con có tội gì!
Sao không chia nước lại mùa hè khô vỡ đá?
Sao úng thêm những dãy núi đã sũng?
Mục thêm thân người đã bơi chân người đã lội
Mục thêm lòng kiên nhẫn sống chung giông bão
Cả kiên nhẫn sống chung cây cưa núi xẻ rừng cháy sông hẹp hồ lấp
Cho tôi giơ tay phát biểu!
Tôi không muốn sống chung giông bão từ tay người nữa!
Tôi không muốn sống chung giông bão từ tay… tôi nữa…
Càng nói tôi càng lộ nguyên hình
Tiếng tôi tội phạm nhỏ dần mưa xối
Tiếng tôi đồng phạm im dần trong kiên nhẫn trắng xoá đồng loã…
Trời nước mãi
Cỏ cây núi đồi tội tình gì!
Những người đi cứu người tội tình gì!
Rừng trống không kiên nhẫn nữa
Bãi bờ không đứng yên tươi xanh nữa
Quanh tôi đất trời chuyển
Tôi chạy
Chóng mặt vào cuộc rách tướp chống chọi
Mai kia bã người sót lại mỏm đồi khô
Hoàn hồn tôi nghĩ gì
Khi ngồi co người lòng hoang như mặt đất
Vệt rạch dọc ngang cáo trạng?
Đối diện mình tự phán quyết
Tôi có để cửa hoàn lương?
Có cho phần đời còn lại của mình
Trồng lại những cây nơi đã đổ?
HỒ ĐĂNG THANH NGỌC
TƯỞNG NIỆM RÀO TRĂNG
Trong tiếng hú nghẹn nhoà nước mắt
Triệu tim người quay quắt Rào Trăng
Trong tiếng thét núi bùn ập xuống
Đã chôn vùi uất nghẹn Rào Trăng
Người bị nạn và những người cứu nạn
Gửi tang thương mây trắng về trời
Vuốt nước mắt chan hoà dòng lũ
Mưa vô hồi trĩu nặng Rào Trăng
Nơi ấy có những người đi mãi
Để lại con thơ, vợ yếu, mẹ già
Vị tướng chân trần ra đi cùng chiến sỹ
Khúc hùng ca vang vọng giữa thời bình
Và những anh công nhân và những người cán bộ
Chưa kịp sửa ngôi nhà đã mãi mãi chia xa…
Cuộc ra đi bất ngờ vang tiếng thét
Bùn đá trơ vơ vùi lấp dưới lòng hồ
Các anh đi không kịp lời giã biệt
Để Rào Trăng mây trắng mênh mông
Cũng để lại niềm tin cuộc sống
Những hình ảnh yêu thương bình dị vô ngần
Dân làng đã thâu đêm cầu nguyện
Nhưng phép màu phút cuối đã thành không
Xin vĩnh biệt những con người dũng cảm
Biết chốn gian lao cũng không chút nao lòng
Các anh sống chân tình như đã sống
Và ra đi như lẽ sống trên đời…
LỆ THU
SAO THẢM KHỐC THẾ NÀY?!
Đêm ấy anh đi về phía núi rừng
núi rừng xưa che anh
núi rừng xưa đuổi giặc
sao nay bỗng trùng trùng bất trắc
rừng núi giận ai mà gào thét ầm ầm
nước bốn bề
ào ạt
nước mênh mông
đất đá trên đầu rùng rùng ập xuống
Chưa kịp làm điều mình ước muốn:
cứu dân mình khỏi khổ nạn thiên tai…
anh đã phải đi rồi –
những con số kinh hoàng
mười ba, hai mươi hai..!
và hôm nay, ngày mai
bão lại còn về, còn mưa to, còn “áp thấp”…
nước vẫn cuộn đỏ ngầu
như máu của dân nghèo miền Trung
từng hy sinh, bất khuất
Sao lại thế này hỡi muôn thu Trời Đất
có phải vì nơi lắm tài nguyên nên chẳng được yên bình?!
Đồng đội anh lại xe cộ, tàu thuyền…
quyết tìm được những nạn nhân mất tích
lưỡi xẻng xúc bùn chừng sợ đụng vào anh,
cái thân thể đã tận cùng đau khi sắp chết
bao đất đá đè lên không thở được
trí lực dư thừa mà đành bó tay!
không còn giặc ngoại xâm
sao thảm khốc thế này?!
NGUYỄN ĐỨC HẠNH
Nghẹn tiếng Miền Trung
Rừng ngã xuống rồi người ngã xuống
Lũ trào dâng đau buồn trào dâng
Đất lở màu đau. Nước lũ màu tàn phá
Chỉ đau thương có màu đỏ bầm
Không thét nổi thì gào trong câm lặng
Dân đen có tội gì đâu?
Khóc được sẽ vơi như sông chảy từ nguồn
Đổ nát và tang tóc là từ trời đổ xuống
Hay cũng từ lòng tham? Nhân gieo thành quả để giờ tan hoang?
Miền Trung thành cối giã
Trời lấy chầy mưa giã đất đá kinh hoàng
Con người thành đàn kiến
Tổ tan rồi chống chọi với hồng hoang
Sao cứ phải Miền Trung thừa thiên tai gian khó
Mưa trắng trời khăn tang trắng đất
Cơm mẹ nghèo chan nước mắt nuốt làm sao
Ở nơi khác
Xin hãy bớt cờ hoa kèn trống
Để nghe tiếng Miền Trung nghẹn ngào.
ĐOÀN VĂN MẬT
PHÚT LẶNG IM NÀY
trong phút lặng im này
tôi muốn nói với tôi một điều gì đó
giữa rừng mưa đổ
ai Phong Điền
ai Rào Trăng
đã nằm lại muôn trời thác lũ
xót thương đâu của một người
trong phút lặng im này
núi gục xuống và rừng ngã xuống
người nằm lại và người đứng lên
(nằm lại như rừng, đứng lên như núi)
mơ làm xanh những cuộc đời
trong phút lặng im này
mưa vẫn trắng trời xứ Huế
nước vẫn dồn cả về Quảng Trị
bao người lính lại ra đi
giữa lũ cuốn tang thương
giữa núi đổ lấp vùi dâu bể
giữa mỏi mòn đời mẹ
ngóng con
xin cúi chào các anh
những ngọn đèn trong bão giông không tắt
những cuộc đời không bao giờ đánh mất
lòng tin ở con người.
PHONG DU
Còn ai ở đấy không?
Tiếng gọi thảng thốt
Tiếng gọi nghẹn ngào
Tiếng gọi tan vào rừng núi mênh mông
Tan vào trong gió
Chìm vào dòng nước dữ phía thượng nguồn
Chìm vào nhầy nhụa đất đá giữa mưa tuôn
Đồng đội tìm các anh
Người thân gọi các anh
Sao không ai trả lời
Trời sáng, trời lại tối rồi
Sợi hy vọng mong manh
Cố níu mà không sao níu được
Chỉ có đất và đá dão ra cùng nước
Các anh nằm đâu?
Mười ba người dưới lớp đất sâu
Núi vẫn lở vùi thêm bao người nữa
Không riêng một Rào Trăng.
Trời vẫn mưa trắng xóa
Trắng ngợp vành khăn tang
Nước vẫn dâng ngầu đục
Nuốt chửng những ngôi làng.
Đón các anh về với gia quyến, họ hàng
Cờ Tổ quốc phủ lên mình, đỏ thêm triệu đôi mắt khóc
Ôi miền Trung quanh năm khó nhọc
Lũ chồng lũ, bão chồng bão
Và thiên tai không chỉ đến từ trời.
Thương lắm miền Trung ơi!
Nước dâng lên cao
Vai người oằn xuống
Những bàn tay chấp chới
Trên lỗ thoát hiểm trổ ra từ các mái nhà
Những tiếng kêu, những dòng tin cầu cứu
Chìm trong dòng lũ trôi xa, trôi xa
Mẹ thiên nhiên đang nổi giận với chúng ta
Phải chăng Người không bao dung được nữa
Và hỡi ôi, mỗi lần mẹ cất lời nhắc nhở
Là phận người khi ấy quá mong manh.
Hãy trả lại đây núi biếc với rừng xanh
Trả lại dòng sông hiền hòa trôi về biển
Đừng để ai phải hy sinh khi không còn cuộc chiến
Đừng để những dòng tin khiến triệu con tim đau đớn nghẹn lòng.
Còn ai ở đấy không?
LÊ ĐỨC NGHINH
THỨC VỚI RÀO TRĂNG!…
(Tưởng nhớ các anh gặp nạn ở đêm Rào Trăng).
Trăng đêm nay – Rào trăng ai thức nữa!
Mưa gieo xối xả lũ nơi này
Miền trung ơi hết những ngày nắng lửa
Đất đá vô hồn sập xuống hôm nay.
Trận lũ quét vào đêm không báo trước
Lấp các anh trong gió lạnh mưa gào
Chẳng ai kịp bảo nhau đêm hoạn nạn
Nỗi kinh hoàng ập sũng giấc chiêm bao.
Những cơn lũ nhấn chìm vào giấc ngủ
Đất đá trời sầm sập đổ trong mơ
Ôi sự sống bỗng bất ngờ vụt tắt
Bàng hoàng đêm lũ quét tận đến giờ.
Các anh lẫn giữa đêm bùn lạnh ngắt
Có nghe chăng người thân gọi bồn chồn
Đồng đội chờ không còn tia hy vọng…
Nhớ ngày nào bom đạn lạc Trường sơn.
Còn đem theo bao nỗi niềm bè bạn
Kề vai nhau gánh vác cuộc vơi đầy
Vẫn mãi mãi ấm bên tình đồng đội
Như chưa hề có một cuộc chia tay.
Ơi Rào Trắng, Rào Trăng đêm nay…
TRẦN ĐỨC TÍN
Mình ở đâu, ở đâu…
(12/10/2020. Huế mưa lũ trắng trời, một phụ sản trên đường đi sinh đã bị lũ cuốn trôi, tử vong)
thiên thần bé nhỏ
cha đã không giữ được con bên cạnh
kể cả mẹ con
cũng buông phận mình theo dòng nước lũ
quê hương sao đỏ ngầu đôi mắt
cha nào cần mấy giọt phù sa khi đôi tay cha bỏng rát
sỏi cát nào đã đắp mộ con tôi
bão giông nào cắt xé thịt da
con còn chưa được cất tiếng chào đời
cha đã thét gào cùng nước
cha ước mình
cũng bị lũ cuốn trôi
mình ơi
mình ơi ta đã ôm nhau qua bao mùa lũ rồi
đôi ta yếu ớt giữa chân trời buốt đau
mưa như xẻo thịt
mưa như bào da
đêm nay nữa anh đã càu mỏi mòn con sóng
nhìn lại tay mình chẳng giữ được
một giọt
nước rơi
mình ơi
quê mình trắng xóa lũ rồi
mình ở đâu
ở đâu…
NGÔ TRỌNG NGHĨA
THƯƠNG LẮM MIỀN TRUNG
Em ở miền trung ngày bão lũ
Mái nhà ngập nước, trắng mênh mông
Cái lạnh dầm xương, người ủ rủ
Mì gói cầm hơi, đỡ đói lòng
Cụ già nước mắt khô trên mắt
Thương đến vô cùng tiếng trẻ thơ
Nhớn nhác gọi lầm ai với mẹ
Tuổi đời chừng ấy phải bơ vơ
Em ở miền trung, ngày bão lũ
Trắng trời, trắng đất, trắng bàn tay
Trắng một vòng khăn quanh tóc trẻ
Nỗi đau trùm kín đất nơi này.
Miền Trung tôi ơi, đêm trắng đêm
Đoàn xe cứu trợ nối nhau thêm
Hai miền Nam, Bắc tim đau nhói
Thương lắm miền Trung khúc ruột mềm!
Mai này, bão, lũ sẽ đi qua
Em với quê hương dựng lại nhà
Ruộng, vườn, hoa trái luôn xanh tốt
Tiếng cười no ấm sẽ vang xa.
MAI VĂN HOAN
CÁC ANH ĐANG Ở ĐÂU?
Các anh đang ở đâu
Sao gọi không lên tiếng?
Suốt hai ngày tìm kiếm
Vẫn không thấy các anh.
Qua bao cuộc chiến tranh
Thiên tai còn giáng họa
Một vùng toàn đất đá
Toàn bùn nhão nhoét thôi
Ở đâu, các anh ơi?!
Mọi người đang cầu nguyện
Mong các anh lên tiếng
Các anh đang ở đâu?
Đang ở dưới thung sâu?
Hay ở bên vực thẳm?
Cơn mưa nguồn đã tạnh
Mau mau về đi thôi!
Mẹ khóc hết cả hơi
Vợ ôm con quằn quại
Cả nước đang ngóng đợi
Ở đâu? Hỡi các anh!?
Nguồn Báo Văn nghệ số 43/2020
Một số hình ảnh về lũ lụt miền Trung lấy từ các báo đã đưa trong những ngày vừa qua
